– usciintificuchju.com – Ghjovi u 4 di luddu 2019.
Era mità di ghjunghju chì si n’hè fattu l’annunciu. Ci dispiaci ma mancàiami di tempu par riagì à ‘ssu mumentu quì. Intantu, « U Sciintificuchju » ùn pudìa stà senza arricchì i so pàcini d’un artìculu à nantu à a presa in a machja d’un animali chì si pudìa tema a sparizioni : u GHJATTIVOLPI !
Fèrmani sempri unipochi d’anziani chì n’ani vistu quand’eddi èrani ghjòvani. Ma dinò facìa anni è anni chì più nimu n’avìa infattatu. Da chjuchi, semu numarosi à avenni intesu parlà è spiràiami ch’eddu si pudarìa scuntrà in a machja ma mai fusti u casu… In fin’ di contu, i veri ùltimi tistimunianzi ricuddàiani à l’anni 50a. Dopu di modu uccasiunali si sarìani visti quì è culà ma senza troppu assicuranza. Po, dipoi 30 anni mancu più si ni parlaia è cuminciàiami à fassi una raghjoni : u ghjattivolpi hà asistutu è oghji sicuramenti ùn asisti più…
In u lipru pà i 6i di u prufissori di corsu, un pìcculu paràgrafu l’hè cunsacratu. Hè prisintatu com’è una spezia minacciata ma si laca spirà ch’unu scontru daretu à un machjonu hè sempri pussìbuli… Avìani a raghjoni ! Oramai hè ufficiali, u ghjattivolpi asisti sempri ! Sò l’agenti di l’Uffiziu di a caccia chì n’ani idintificatu una quindicina è parechji sò ancu stati marcati. Vòlini oramai chì ‘ssu animali sighi ricunnisciutu com’è una spezia nova è prutetta. Hè in i parti d’Ascu ch’eddu hè statu chjappu par essa studiatu, nanzi d’essa libaratu. Ùn hè statu fàciuli parchì l’animali campa mori a notti è cerca à fassi discretu è po copri un largu tarritoriu di 25 000 èttari sendu capaci di cuddà à 2 500 metra d’altitùdina. Misura 90 cèntimi da u capu à a punta d’a coda. T’hà i denti di l’ochji particularamenti sviluppati è hè rossu di culori. I so pela sò zeppi ciò chì u pruteghji da i pulgi, i pidochja è i zecchi. A so coda hè longa è grossa, pari quidda d’una volpi, ciò chì hà cuntribuitu à dà à ‘ssu animali u nomu di ghjattivolpi, in a Còrsica sana.
In fattu, « a stodia hà cumenciu in u 2008… ». A dici Pierre Benedetti di l’Uffiziu di a caccia : « S’hè fatta cù a presa imprivista d’un ghjattu in un ghjaddinaghju di u Capicorsu. Tandu, fusti iniziatu un prugrammu di ricerca. Grazia à tràppuli pà i pela hè statu stabilitu u ginomu di l’animali in u 2012… ». U so ADN pirmetti di diffarinziallu da u ghjattu salvàticu aurupeu. À u cuntrariu s’avvicina da u ghjattu furistieri africanu. Hè pò essa ghjuntu in Còrsica à tempu à una culunizazioni umana uparata versu 6 500 nanzi à Cristu. A so idantità pricisa ferma à ditarminà è par quissa ci voli à aspittà i risultata di a ricerca ginètica cundutta da un laburatoriu di u CNRS in Liò. Par cumplittà u studiu d’altri tràppuli sò stati ilaburati, prima par ritrattallu po in fini par chjappallu da veru, hè cussì chì l’agenti di l’uffiziu ani pussutu pona à nantu cuddani GPS. Sò numarosi i infurmazioni dighjà accolti ma fèrmani affari à imparà in quantu à a so ripruduzzioni è à u so rigimu alimantariu. Truvaremu a pacenzia par aspittà chì u più duru hè statu fattu : dà a prova chì u ghjattivolpi asistìa sempri !
Ritrattu : https://le-tiit-chat.skyrock.com/1397520861-ghjattu-volpe.html
U Sciintificuchju 